De Volkskrant plaatste op 31 oktober een alarmerend artikel over het drinken van bietensap als “Russische roulette”. Het blijkt dat (top)sporters massaal aan de bietensap zijn om op een legale manier de prestaties te verhogen. Toxicologen en het Voedingscentrum maken zich zorgen. Het gaat hier namelijk niet om gewoon, vers, biologisch bietensap zoals we dat kennen als belangrijk onderdeel van het Moermandieet, maar om geconcentreerd sap van niet-biologische oorsprong. Dit spul bevat heel veel nitraat, dat tijdens het verteren kan worden omgezet in kankerverwekkende nitrosaminen, vooral als je tegelijk rood vlees of bepaalde soorten vis eet.
Vrijwel elke stof in ons milieu kent een gezonde dosis, een neutrale dosis en een giftige dosis. Mineralen bijvoorbeeld kunnen in zeer kleine dosis onmisbaar zijn voor ons, maar in grote dosis levensgevaarlijk. Voor zout geld hetzelfde. Elke stof die je uit zijn natuurlijk verband rukt en bewerkt, kan zo omslaan van gezond naar giftig. Deze sporters gebruiken blijkbaar extreme hoeveelheden biet omdat ze het geconcentreerd nemen. Geen zinnig mens zou elke dag een paar kilo rode bieten eten. Als ‘bijwerking’ brengen ze nu een heel gezond voedingsmiddel in diskrediet. Natuurlijk springen de media daar bovenop: “weer een gezond product dat gevaarlijk is”. Daarmee veel mensen in grote onzekerheid latend. Jammer.
Dit is waar het echt om gaat:
Nitraat is van nature aanwezig in alle groenten. Nitriet is een stof die ontstaat op basis van nitraat. Nitraat is niet direct een gevaar voor de gezondheid. Het risico ligt meer in het feit dat het lichaam nitraat om kan zetten in nitriet. Door het bewaren, bereiden of het eten van groente kan nitraat gedeeltelijk omgezet worden in nitriet. Nitriet is sneller schadelijk en nitriet kan weer omgezet worden in het kankerverwekkende nitrosaminen. Dit zijn schadelijke stoffen die met name ontstaan door het eten van nitraatrijke groenten in combinatie met vis, schaal- en schelpdieren (met uitzondering van zalm en makreel). Door de combinatie van nitriet met de eiwitten afkomstig van de vis ontstaan de schadelijke nitrosaminen. Uit dierproeven is gebleken dat nitrosaminen mogelijk kankerverwekkend zijn. Zij kunnen zich n.l. binden aan ons erfelijk materiaal (ons DNA) en na verloop van tijd kan dat aanleiding zijn tot tumorvorming.
In het verhaal gaat het om geconcentreerd bietensap, zeer waarschijnlijk niet biologisch! In biologische groenten zit n.l. ongeveer de helft van het nitraat als “gewoon” geteelde groenten! Een voordeel van eten volgens Moerman: veel citroensap en andere vitamine C en andere antioxidantenrijke producten. Deze antioxidanten maken het nitraat minder schadelijk doordat ze de vorming van nitriet en nitrosamines in het lichaam gedeeltelijk kunnen remmen. Mogelijk kunnen deze stoffen dus de eventuele schadelijke gevolgen van nitriet in het lichaam beperken. Ook een voordeel: zo min mogelijk bewerkte producten gebruiken, dus geen geconcentreerde bietensap!
Nitraatrijke groente: andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, radijs, rode bieten, sla (alle soorten), spitskool.
Nitraatarme groente: Asperges, aubergine, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, doperwten, knolselderij, komkommer, paprika, prei, rodekool, savooiekool, snijbonen, sperziebonen, spruiten, snijbonen, tuinbonen, uien, witlof, wittekool, wortelen.
