Rogier Hoenders, psychiater bij Lentis Groningen over “Integrale Psychiatrie”.
Rogier vertelt hoe hij tijdens en na zijn afstudeerfase hier al mee werd geconfronteerd door eigen ervaring, en dat hij sinds 2005 hierover publiceert. Zijn eerste artikel werd destijds geplaatst in Dagblad van het Noorden. Hij heeft daarna het Centrum voor Integrale Psychiatrie binnen de context van Lentis Groningen opgezet.
Rogier is congressen over dit onderwerp gaan organiseren vanaf maart 2006, het thema was toen ook “Het beste van twee werelden”.
In de huidige reguliere GGZ loopt men tegen het volgende aan:
- De beperkingen van het diagnosemodel, DSM-IV en V. Inmiddels is daar veel discussie over, mede geïnitieerd door werkers in het veld, zorgvragers die zich niet herkennen in de “vakjes en etiketjes”, mede gedragen door Professor Jim van Os, Universiteit van Maastricht.
- Bezuinigingen vanuit Den Haag, waardoor steeds meer “verwarde personen” onbehandeld thuis, en later vaak op straat leven.
- Het probleem van de eigen bijdrage, waardoor veel zorg wordt gemeden.
- Reguliere medicatie wordt als erg ingrijpend ervaren, met veel nare bijwerkingen, en lang niet altijd zo effectief. Afkicken is erg moeilijk, men beleeft nare onttrekkingsverschijnselen bij afbouw.
- Een zeer ongezonde lifestyle in de GGZ; Roken, ongezond eten, veel koffie drinken.
- Psychiatrische ziektebeelden zijn verantwoordelijk voor 1/3 van de ziektelast van de wereld.
- 20% van het GGZ budget wordt helaas besteed aan de papierwinkel rond zorg, veel bureaucratie, veel controleformulieren die moeten worden ingevuld.
Integrale psychiatrie richt zich op de hele mens als zorgvrager:
- Complementaire geneeswijzen en reguliere geneeskunde worden geïntegreerd aangeboden.
- Er wordt gewerkt met een zorgvuldig uitgewerkt protocol. De richtlijnen staan in een beslisboom waarin ook gedragsregels zijn verwerkt. Deze regels zijn binnen de kaders van de zorgwetgeving vastgesteld. Dit protocol is te downloaden via de website van Centrum Integrale Psychiatrie.
- De therapeutische relatie staat centraal en de focus is gericht op welzijn.
- Er wordt uiteraard ook rekening gehouden met de DBC’s, de financiering via de zorgverzekeraars. (Diagnose-behandel-combinatie, een systeem met standaard vergoedingen per diagnose.)
- Naast de reguliere aanpak wordt de CAM verdeeld in C en A. C = complementair, ofwel aanvullend. Daaronder wordt verstaan: werken met kruiden en supplementen, waarvan de werking biochemisch verklaard kan worden. Zoals bijv. St. Janskruid, waar veel bewijs voor is. A = Alternatief, hierbij gaat het om behandelwijzen waarbij het bewijs ter discussie staat. Zoals bijvoorbeeld Homeopathie en Reiki. Dit is NIET te integreren bij reguliere therapie, de zorgvrager maakt hierin eigen keuzes in overleg met de behandelaar.
Praktijk:
- Op basis van de reguliere systematiek wordt een diagnose gesteld.
- Daarna worden ALLE behandelingsmogelijkheden besproken en er wordt afgestemd met de wensen van de zorgvrager. Dit wordt gekoppeld aan de expertise van een behandelaar.
- Het CIP behandelt zowel regulier als complementair en tevens met lifestyle.
- Indien nodig of op verzoek wordt er verwezen naar externe alternatieve behandelaars die voldoen aan bepaalde kwaliteitscriteria.
- Er vindt continue evaluatie plaats om te kijken of het iets oplevert.
Het CIP is een algemene polikliniek binnen Lentis, men doet daar ook onderzoek, zorgverleners worden daar opgeleid en tevens is het een kenniscentrum. Er werken 30 werknemers, er zijn 500 actuele zorgvragers in behandeling, 2500 zorgvragers tot nu toe in totaal. Er is basis GGZ en specialistische GGZ voorhanden. Daarnaast wordt ook regelmatig een somatische screening gehouden en medicatiecontrole bij zorgvragers. Tevens wordt ook psychomotore zorg gegeven (lichaamsbeweging) en creatieve expressie, drama en muziektherapie aangeboden.
Een belangrijke pijler van de behandeling is de Lifestyle begeleiding. Voeding, beweging en stressreductie. Niet meer kunnen ontspannen is een voorbode van allerlei ziektebeelden. Hierbij zijn adrenaline en cortisol de boosdoeners die dan uit balans zijn en overheersen. Daarom is het belangrijk om kalmerende activiteiten te leren die ook binnen een context van sociale verbinding, zorgzaamheid en vriendelijkheid plaatsvinden. Als dit lukt zal het hormoon oxytocine gaan overheersen. Dit geeft een gevoel van welzijn en veiligheid.
Belangrijke voedingssupplementen en kruiden waarvan is aangetoond dat zij werkzaam zijn bij diverse psychische klachten zijn: St. Janskruid, Omega 3, Melatonine, Inostol, Foliumzuur, B12, SAME, Vitamine D3, Rhodiola Rosea en Lavendelolie.
Het CIP onderzoekt nu de werking van yoga en de complementaire aanpak op psychose. Actueel onderzoek kan worden gevonden op de website.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat niet iedereen baat heeft bij deze aanpak. Er zijn ook patiënten afgehaakt. Echter voor het merendeel neemt de kwaliteit van leven en de gelukservaring significant toe, evenals het sociaal optimisme.
Op 22 maart 2017 is er weer een congres in Groningen, georganiseerd door Lentis en het CIP, met als thema “Out of the Box”. Sprekers zijn Damiaan Denys, Machteld Huber, Dr Pijl en Lama Michel.
Marisca van der Burgh
(doet het speciale psychosociaal spreekuur bij de Infolijn AG op maandagavond).